Ở tuổi dậy thì chúng ta không nên làm gì? Đây hẳn là câu hỏi mà không chỉ các thanh thiếu niên tự hỏi khi mà bản thân đã phát triển tới giai đoạn mà sự phát triển về tâm sinh lý, sức khỏe của bản thân. Vì vậy bài viết sẽ đưa ra các thông tin cho biết ở tuổi dậy thì chúng ta không nên làm gì để các bạn có tuổi dậy thì an toàn và phát triển đầy đủ đặc biệt là kiến thức về giới tính.

Đôi nét về lứa tuổi dậy thì? 

Tuổi vị thành niên hay tuổi dậy thì có tác động rất lớn đến phần còn lại của cuộc đời bạn, cả về thể chất và tình cảm. Vậy tuổi dậy thì mang tới các thay đổi thế nào? 

Tuổi dậy thì là lứa tuổi nào?

Tuổi dậy thì là lứa tuổi mà sẽ mang đến sự thay đổi lớn về thể chất cũng như tâm sinh lý của bạn, cụ thể là khoảng từ 10 đến 18 tuổi đối với nữ còn nam là từ 12 đến 18 tuổi

Các chàng trai và cô gái ngày nay trải qua những thay đổi cơ thể sớm hơn bình thường vì nhiều lý do. Khi những thay đổi ở tuổi dậy thì xảy ra sớm hơn so với độ tuổi trung bình, thì được gọi là dậy thì sớm.

Việc bạn dậy thì sớm có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của bản thân. Nó cũng gây ra cảm giác ngại ngùng, xấu hổ nhiều hơn về tâm lý, đặc biệt là ở tuổi dậy thì sớm. Bạn và bạn bè của bạn sẽ cảm thấy rất khổ sở và xấu hổ khi nhìn thấy cơ thể của họ phát triển một cách kỳ lạ. 

Những thay đổi về tâm lý, thể chất ở tuổi dậy thì

Ở độ tuổi dậy thì bạn phải chấp nhận những thay đổi về mặt thể chất, tinh thần có thể làm bạn cảm thấy hoang mang, ngại ngùng đặc biệt là về mặt giáo dục giới tính. Lúc này các thay đổi về thể chất ở nam, nữ có thể thấy rõ như:

– Nam giới: thay đổi về hình dáng, thể chất cơ thể lớn nhanh. Thay đổi về giọng nói ( vỡ giọng) , hình dáng của yết hầu rõ hơn và đặc biệt là có sự phát triển về bộ phận sinh dục, mọc lông, râu tóc nhiều hơn, xuất tinh.

– Nữ giới: ngực phát triển hơn, xuất hiện lông ở nách, quanh vùng kín và rõ ràng nhất là kinh nguyệt.

Việc thay đổi về cơ quan sinh dục, mọc lông, xuất tinh hay có kỳ kinh nguyệt đều là những yếu tố làm cho nam, nữ giới ở độ tuổi này có phần cảm giác xấu hổ, ngại ngùng thậm chí là tự ti dẫn đến sự phát triển sai lệch ở tâm sinh lý.

Ở tuổi dậy thì chúng ta không nên làm gì? 

Với những sự thay đổi về tâm sinh lý, thể chất đương nhiên sẽ làm cho tư duy, suy nghĩ của các bạn sẽ gặp nhiều thay đổi lớn và có thể ảnh hưởng tới tương lai phát triển của bản thân bạn. Vì vậy cần tránh không làm những điều có thể khiến bạn hối hận, đặc biệt là:

Không sử dụng các chất kích thích 

Do những thay đổi tâm lý xảy ra ở tuổi dậy thì, những người trẻ tuổi trở nên quan tâm hơn đến môi trường xung quanh và cố gắng làm những điều họ chưa từng làm trước đây. Trong số này, nhiều bạn trẻ bắt đầu sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá khi dậy thì sớm.

Chúng ta nên biết rằng các loại chất kích thích khi sử dụng đều có hại cho cơ thể. Ví dụ, rượu làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan (viêm gan, xơ gan, ung thư gan) và hút thuốc lá có thể dẫn đến ung thư phổi.

Thanh thiếu niên có thể trải qua sự phát triển vượt bậc về thể chất, nhưng thực tế là các cơ quan nội tạng của thanh niên ở độ tuổi này chưa phát triển đầy đủ. Do đó, những mối nguy hại cho sức khỏe do chất kích thích gây ra càng lớn và kéo dài hơn.

Ngoài ra, việc sử dụng chất kích thích rất dễ khiến giới trẻ có suy nghĩ lệch lạc. Tệ hơn nữa, những người trẻ tuổi có thể mắc bệnh xã hội. Do đó, khi trả lời câu hỏi không nên làm gì ở tuổi dậy thì, điều quan trọng là phải luôn nhớ rằng nên tránh sử dụng chất kích thích.

Không dùng các thiết bị điện tử quá nhiều

Với sự phát triển của khoa học công nghệ, các thiết bị công nghệ ngày nay có thể đáp ứng hầu hết các nhu cầu của con người như giải trí, liên lạc, học tập và làm việc. Công cụ thú vị có sẵn.

Tuy nhiên, việc sử dụng quá nhiều các thiết bị kỹ thuật và điện tử trong giai đoạn này có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sự phát triển thể chất và tâm lý.

– Thể chất: Việc sử dụng các thiết bị điện tử trong thời gian dài có thể tác động không nhỏ đến mắt, gây ra các tật khúc xạ. Ngoài ra, những người trẻ tuổi sử dụng các thiết bị điện tử cũng có xu hướng không hoạt động. Điều này dễ dẫn đến tình trạng sức khỏe kém, thừa cân, béo phì.

– Tâm lý: Việc sử dụng quá nhiều các thiết bị điện tử khiến giới trẻ khó phân biệt giữa thế giới thực và thế giới ảo, hạn chế phát triển các kỹ năng tương tác như giao tiếp, trò chuyện và công việc. nội dung không bị kiểm duyệt trên môi trường internet.

Không để cho bản thân căng thẳng quá mức

Một câu trả lời khác cho vấn đề không nên làm của tuổi dậy thì mà chúng ta không nên làm đó là tránh tạo quá nhiều căng thẳng cho cơ thể. Có rất nhiều yếu tố có thể khiến các bạn trẻ bị căng thẳng trong thời gian này. 

 Vì vậy, thanh thiếu niên bước vào tuổi dậy thì cần biết cách tạo thời gian biểu sinh hoạt để tránh căng thẳng. Bên cạnh việc học tập, các bạn trẻ cần tìm đến các hoạt động thể thao, vui chơi cùng bạn bè… Để giải tỏa những căng thẳng và áp lực mà bạn đang gặp phải.

Để bản thân bị ảnh hưởng bởi những quan niệm, ý tưởng lệch lạc về tình dục, giới tính

Khi chức năng sinh dục phát triển và hoàn thiện ở tuổi dậy thì, thanh niên quan tâm nhiều hơn đến giới tính và tình dục của mình. Hầu hết mọi người tìm kiếm thông tin về chủ đề này trên internet hoặc trong sách vì sợ và khó chia sẻ…

Nhưng điều này rất dễ khiến các bạn trẻ hiểu sai về giới tính và tình dục. Điều này nếu không được chấn chỉnh kịp thời thì nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, mang thai ngoài ý muốn, vi phạm pháp luật… có thể tăng cao. Vì vậy, việc tìm hiểu về giới tính và tình dục ở giai đoạn này là điều có thể đối với các bạn trẻ, nhưng cần tránh những quan điểm lệch lạc. 

Ngoài ra, những người trẻ tuổi nên có can đảm để chia sẻ những nghi ngờ và cảm xúc của mình với những người lớn tuổi hơn, chẳng hạn như cha mẹ và anh chị em. Đồng thời, các thành viên khác trong gia đình cần đóng vai trò hướng dẫn con cái. Điều này cho phép trẻ em có cách tiếp cận đúng đắn về tình dục và nhanh chóng sửa chữa những quan niệm sai lệch của chúng về chủ đề này.

Không dám chia sẻ những khó khăn, áp lực gặp phải cho người thân, bạn bè

Ở lứa tuổi có nhiều thay đổi việc gặp những chướng ngại về tâm lý thường xuyên xảy ra vào lúc này nhưng đôi khi bạn cảm thấy không có ai để mình có thể vượt qua rào cản ngại ngừng cũng như tin tưởng và chia sẻ được toàn bộ những khó khăn áp lực gặp phải. 

Theo nghiên cứu cho thấy, hơn 70% thanh thiếu niên tự tìm cách giải quyết cho các vấn đề gặp phải ở tuổi dậy thì và hơn 30% số đó không được giải quyết triệt để thậm chí một số còn ảnh hưởng sâu sắc tới sự phát triển của người đó. Để tránh gặp những kết quả đáng tiếc. 

Hãy chia sẻ nhiều hơn với cha mẹ bạn về những khó khăn bạn đang gặp phải từ học tập, cơ thể, đến khó khăn trong giao tiếp vì cha mẹ luôn là người hiểu và thương yêu bạn nhất hơn hết họ còn là người có kinh nghiệm ở sự phát triển trong tuổi dậy thì. 

Ngoài ra. bạn có thể làm thân với những người bạn có thể tin tưởng hoặc ít nhất có thể chia sẻ những điều tối thiểu có thể làm cho bạn cảm thấy thoải mái hơn bớt áp lực bản thân hơn.

Những điều nên làm khi ở tuổi dậy thì

Đương nhiên đi kèm với những vấn đề mà chúng ta không nên làm ở tuổi dậy thì, những điều nên làm cũng càng được chú ý bởi nó sẽ giúp chúng ta có thể phát triển một cách mạnh mẽ, tốt đẹp trong tương lai như: 

Học cách bảo vệ và chăm sóc bản thân

Ở tuổi dậy thì, bộ phận sinh dục của bản thân phát triển và biểu hiện các hiện tượng như kinh nguyệt (ở nữ giới), mộng tinh, dương vật cương cứng ngoài ý muốn,… (ở nam giới). Những thay đổi này có thể khiến bạn gặp khó chịu và thậm chí lo lắng.

Lúc này chúng ta cần các thông tin về giáo dục giới tính tuổi dậy thì và trao đổi nhiều hơn với người có kinh nghiệm, kiến thức như cha me, thầy cô để biết được sự phát triển của bản thân tốt hay xấu. Tiếp theo bạn cần học cách để vệ sinh cơ thể, đặc biệt là bộ phận sinh dục. Đối với nữ giới, càng cần phải chuẩn bị kỹ nhu cầu và học cách tính ngày để tránh có kinh bất ngờ khiến bản thân rơi vào tình huống xấu hổ. 

Học cách tự bảo vệ mình trước cạm bẫy của những điều xấu. Ngày nay, các bạn nam cũng như các bạn nữ đều có thể là nạn nhân của quấy rối tình dục, bắt nạt, gây hấn và đe dọa những điều làm cản trở cho sự phát triển tốt ở tuổi dậy thì.

Học tập trau dồi kiến thức cho bản thân một cách cân bằng và hiệu quả

Áp lực học tập xuất hiện ở đủ mọi lứa tuổi nhưng đối với các bạn tuổi dậy thì, việc cân bằng học tập nếu không có sự cân bằng sẽ dẫn tới nhiều vấn đề tâm lý khác. Việc trau dồi kiến thức sức khỏe, tâm lý phát triển tuổi dậy thì cũng giúp bạn phát triển một cách an toàn và mạnh khỏe.

Đi ngủ sớm và ngủ đủ giấc để đảm bảo sức khỏe

Chính trong giấc ngủ sâu, cơ thể phát triển mạnh nhất. Ngủ quá ít hoặc kém chất lượng sẽ khiến cơ thể bạn không có thời gian phục hồi và phát triển. Kể từ đó, thay vì tăng trưởng 100% mỗi đêm, tình trạng thiếu ngủ khiến tôi chỉ tăng trưởng ở mức dưới 60% hoặc 50%.

Vì vậy, tốt nhất bạn nên tạo mọi điều kiện để có một giấc ngủ ngon và sâu, đặc biệt là ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Ngoài ra ngủ ngon cũng giúp giảm các áp lực tâm lý và khiến bạn cảm thấy thoải mái hơn trong các áp lực gặp phải ở tuổi dậy thì.

Vậy là tuổi dậy thì luôn đem lại những sự phát triển vượt bậc về thể  chất tâm lý lúc này bạn luôn cần các kiến thức đầy đủ về tuổi dậy thì, giáo dục giới tính và hơn hết là biết được ở tuổi dậy thì chúng ta không nên làm gì. Chúc các bạn trẻ ở lứa tuổi này có thể trang bị đầy đủ kiến thức để đem lại sự phát triển tốt nhất cho tương lai của đất nước.